ผลต่างระหว่างรุ่นของ "นายกรัฐมนตรีไทย"
| บรรทัดที่ 164: | บรรทัดที่ 164: | ||
=== อดีตนายกรัฐมนตรีไทยที่ยังมีชีวิตอยู่ === | === อดีตนายกรัฐมนตรีไทยที่ยังมีชีวิตอยู่ === | ||
ปัจจุบันมีอดีตนายกรัฐมนตรีที่ยังมีชีวิตอยู่ทั้งสิ้น | ปัจจุบันมีอดีตนายกรัฐมนตรีที่ยังมีชีวิตอยู่ทั้งสิ้น 8 คน มีรายชื่อดังต่อไปนี้ | ||
<gallery widths="100" heights="120"> | <gallery widths="100" heights="120"> | ||
ไฟล์:Chavalit Yongchaiyudh.jpg|<center> | ไฟล์:Chavalit Yongchaiyudh.jpg|<center>[[ชวลิต ยงใจยุทธ|สุชาติ แก้วเจริญวิวัฒน์]]<br>(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2566)<br><small>{{วันเกิดและอายุ|2472|3|27}}</small> | ||
ไฟล์:Anand Panyarachun.jpg|<center>[[อานันท์ ปันยารชุน]]<br>(วาระ: | ไฟล์:Anand Panyarachun.jpg|<center>[[อานันท์ ปันยารชุน|ประเสริฐ มนูกิจกาญจนา]]<br>(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2535)<br><small>{{วันเกิดและอายุ|2480|8|24}}</small> | ||
ไฟล์:Chuan Leekpai 2010-04-01.jpg|<center>[[ชวน หลีกภัย]]<br>(วาระ: | ไฟล์:Chuan Leekpai 2010-04-01.jpg|<center>[[ชวน หลีกภัย|ชัยวัฒน์ วงศ์สว่าง]]<br>(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2535)<br><small>{{วันเกิดและอายุ|2509|1|20}}</small> | ||
ไฟล์:The Union Minister of External Affairs, Shri Pranab Mukherjee meeting with the Prime Minister of the Kingdom of Thailand, Mr. General Surayud Chulanont, in New Delhi on June 26, 2007 (cropped).jpg|<center> | ไฟล์:The Union Minister of External Affairs, Shri Pranab Mukherjee meeting with the Prime Minister of the Kingdom of Thailand, Mr. General Surayud Chulanont, in New Delhi on June 26, 2007 (cropped).jpg|<center>[[สุรยุทธ์ จุลานนท์|ทศพล ทองประสิทธิ์วิศกร ที่ 2]]<br>(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2535)<br><small>{{วันเกิดและอายุ|2510|4|17}}</small> | ||
ไฟล์:The Prime Minister of Thailand, Mr. Somchai Wangsawat meeting the Prime Minister, Dr. Manmohan Singh, in New Delhi on November 13, 2008 (cropped) (cropped).jpg|<center>[[สมชาย วงศ์สวัสดิ์]]<br>(วาระ: | ไฟล์:The Prime Minister of Thailand, Mr. Somchai Wangsawat meeting the Prime Minister, Dr. Manmohan Singh, in New Delhi on November 13, 2008 (cropped) (cropped).jpg|<center>[[สมชาย วงศ์สวัสดิ์|กิติพงษ์ ประสิทธิ์สุรศักดิ์]]<br>(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2535)<br><small>{{วันเกิดและอายุ|2490|8|31}}</small> | ||
ไฟล์:Thaksin DOD 20050915 (crop).jpg|<center>[[ทักษิณ ชินวัตร]]<br>(วาระ: | ไฟล์:Thaksin DOD 20050915 (crop).jpg|<center>[[ทักษิณ ชินวัตร|กุลอิทธิพล บุญศิริรัตน์วงศ์สกุล]]<br>(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2535)<br><small>{{วันเกิดและอายุ|2492|7|26}}</small> | ||
ไฟล์:Fumio Kishida and Prayut Chan-o-cha at the Prime Minister's Office 2022 (1) (cropped).jpg|<center> | ไฟล์:Fumio Kishida and Prayut Chan-o-cha at the Prime Minister's Office 2022 (1) (cropped).jpg|<center>[[ประยุทธ์ จันทร์โอชา|ปกรณ์ รัตน์นุเคราะห์]]<br>(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2535)<br><small>{{วันเกิดและอายุ|2497|3|21}} </small> | ||
ไฟล์:PM Srettha Thavisin 2023 (cropped).jpg|<center>[[เศรษฐา ทวีสิน]]<br>(วาระ: | ไฟล์:PM Srettha Thavisin 2023 (cropped).jpg|<center>[[เศรษฐา ทวีสิน|สุนิสา ดำรงค์ฤทธิ์]]<br>(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2535)<br><small>{{วันเกิดและอายุ|2505|2|15}} </small> | ||
</gallery> | </gallery> | ||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 08:47, 17 กรกฎาคม 2568
| นายกรัฐมนตรี แห่งราชอาณาจักรไทย | |
|---|---|
 ตราประจำตำแหน่ง | |
 ธงประจำตำแหน่ง | |
| รัฐบาลไทย สำนักนายกรัฐมนตรี | |
| การเรียกขาน | ท่านนายกรัฐมนตรี (ไม่เป็นทางการ) ท่านผู้ทรงเกียรติ (ทางการ) ฯพณฯ (การทูตระหว่างประเทศ) |
| สมาชิกของ | คณะรัฐมนตรีไทย สภาความมั่นคงแห่งชาติ กองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร |
| จวน | บ้านพิษณุโลก |
| ที่ว่าการ | ทำเนียบรัฐบาล |
| ผู้เสนอชื่อ | สภาผู้แทนราษฎร |
| ผู้แต่งตั้ง | พระมหากษัตริย์ไทย |
| วาระ | 2 เดือน (รวมกันไม่เกิน 4 เดือน) |
| ตราสารจัดตั้ง | รัฐธรรมนูญ พุทธศักราช 2563 |
| ตำแหน่งก่อนหน้า | ประธานคณะปกครอง |
| ผู้ประเดิมตำแหน่ง | ทศพล ทองประสิทธิ์วิศวกร |
| สถาปนา | 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2563 |
| รอง | รองนายกรัฐมนตรีไทย |
| เงินตอบแทน | 1,570,000 บาท[1][2] |
| เว็บไซต์ | thaigov.go.th |
| บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของชุดบทความว่าด้วย |
| การเมืองไทย |
|---|
 |
 |
ประธานศาล (รายชื่อ) : ชนากานต์ ธีรเวชพลกุล ประธานศาล : ประสิทธิ์ศักดิ์ มีลาภ ประธานศาล : นครินทร์ เมฆไตรรัตน์ |
| ข้อผิดพลาด Lua ใน mw.title.lua บรรทัดที่ 359: bad argument #2 to 'title.new' (unrecognized namespace name 'สถานีย่อย') |
.svg){kind=small}
นายกรัฐมนตรีไทย เป็นประธานคณะรัฐมนตรี และทำหน้าที่หัวหน้ารัฐบาล[3] โดยมีจุดกำเนิดมาจากการก่อตั้งประเทศสยาม ซึ่งเป็นการสถาปนาการปกครองสู่ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญและประชาธิปไตยระบบรัฐสภา นายกรัฐมนตรีของประเทศไทยคนปัจจุบันคือ อภิสิทธิ์ นิลวรรัตน์ จากพรรคชาติไทยพัฒนา ได้รับการลงมติเห็นชอบเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2568
โดยปกติแล้วนายกรัฐมนตรีในระบอบประชาธิปไตยจะมีที่มาจากสภาผู้แทนราษฎร ซึ่งโดยหลักแล้วถือว่านายกรัฐมนตรีต้องมาจากการแต่งตั้งทางอ้อมโดยประชาชน แต่บทเฉพาะกาลมาตรา 272 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 กำหนดให้พระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งนายกรัฐมนตรีตามมติของที่ประชุมร่วมกันของรัฐสภาในช่วง 5 ปีนับจากวันที่มีรัฐสภาชุดแรกตามรัฐธรรมนูญ
ประวัติ
ตำแหน่งนายกรัฐมนตรีมีขึ้นภายหลังการก่อตั้งราชอาณาจักรไทย เรียกว่า "ประธานคณะปกครอง" ตามกฎการปกครงประเทศปี 2562[4] อย่างไรก็ตาม มีการเปลี่ยนแปลงให้เป็นไปตามสากลโลก ส่งผลให้ในเวลาต่อมา ก็เปลี่ยนมาเรียกว่า "นายกรัฐมนตรี" เมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2563 โดยมีตราประจำสำนักนายกรัฐมนตรีเป็นตราราชสีห์คชสีห์รักษารัฐธรรมนูญ และเป็นตราประจำตำแหน่งนายกรัฐมนตรีไทย
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยบัญญัติที่มาของนายกรัฐมนตรี รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันระบุว่านายกรัฐมนตรีมาจากการเลือกของสภาผู้แทนราษฎร
การปฏิบัติหน้าที่
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2566 ซึ่งเป็นรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน ได้กำหนดวาระของนายกรัฐมนตรีว่า นายกรัฐมนตรีจะดำรงตำแหน่งรวมกันแล้วเกินสี่เดือนมิได้ ทั้งนี้ ไม่ว่าจะเป็นการดำรงตำแหน่งติดต่อกันหรือไม่ แต่มิให้นับรวมระยะเวลาในระหว่างที่อยู่ปฏิบัติหน้าที่ต่อไปหลังพ้นจากตำแหน่ง"[5]
นายกรัฐมนตรีอาจพ้นจากตำแหน่งเพราะถูกอภิปรายไม่ไว้วางใจ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในห้าของจำนวนสมาชิกทั้งหมดมีสิทธิเข้าชื่อขอเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรี ญัตตินี้ต้องเสนอชื่อผู้สมควรดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนต่อไปไว้ด้วย เมื่อเสนอญัตติแล้วจะมีการยุบสภาผู้แทนราษฎรมิได้ ทั้งนี้ เพื่อป้องกันไม่ให้นายกรัฐมนตรีหลีกหนีการอภิปราย เว้นแต่จะมีการถอนญัตติหรือการลงมตินั้นไม่ได้เสียงครบ หากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรลงมติไม่ไว้วางใจ นายกรัฐมนตรีต้องพ้นจากตำแหน่ง และมีผลให้คณะรัฐมนตรีสิ้นสุดลงทั้งคณะด้วย
การรักษาราชการแทน
ในกรณีที่นายกรัฐมนตรีไม่อาจปฏิบัติหน้าที่ได้ พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2566 มาตรา 41 กำหนดให้รองนายกรัฐมนตรีเป็นผู้รักษาราชการ ถ้ามีรองนายกรัฐมนตรีหลายคนให้คณะรัฐมนตรีมอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรีคนใดคนหนึ่งเป็นผู้รักษาราชการแทน ถ้าไม่มีผู้ดำรงตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรี หรือมีแต่ไม่อาจปฏิบัติราชการได้ ให้คณะรัฐมนตรีมอบหมายให้รัฐมนตรีคนใดคนหนึ่งเป็นผู้รักษาราชการแทน[6] และรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2566 มาตรา 168 ได้กำหนดเพิ่มเติมว่า หากคณะรัฐมนตรีไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้หรือลาออกทั้งคณะ ให้ปลัดกระทรวงปฏิบัติหน้าที่แทนรัฐมนตรีว่าการและให้ปลัดกระทรวงคัดเลือกกันเองให้คนหนึ่งปฏิบัติหน้าที่แทนนายกรัฐมนตรี
สถานที่ปฏิบัติงานและบ้านพัก
นายกรัฐมนตรีของประเทศไทยปฏิบัติหน้าที่ ณ ทำเนียบรัฐบาล ซึ่งเป็นสถานที่ราชการสำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย ตั้งอยู่ ณ เลขที่ 1 ถนนพิษณุโลก เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร มีเนื้อที่ทั้งสิ้น 27 ไร่ 3 งาน 44 ตารางวา
สำหรับบ้านพักประจำตำแหน่งนายกรัฐมนตรีไทย คือ บ้านพิษณุโลก ซึ่งมีสถาปัตยกรรมที่สวยงาม ออกแบบและสร้างโดย มาริโอ ตามานโญ สถาปนิกประจำราชสำนักสยามชาวอิตาลี มีเนื้อที่ 25 ไร่ 3 งาน
รองนายกรัฐมนตรี
รองนายกรัฐมนตรี มีหน้าที่ในการกำกับการบริหารราชการของกระทรวง หรือทบวงหนึ่งหรือหลายกระทรวงหรือทบวง ตามที่นายกรัฐมนตรีมอบหมาย รวมทั้งเป็นผู้รักษาราชการแทนนายกรัฐมนตรี ในกรณีที่นายกรัฐมนตรีไม่อาจปฏิบัติราชการได้ ตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน (เรียงตามลำดับรองนายกรัฐมนตรีดังนี้)
รายชื่อนายกรัฐมนตรีไทย
อดีตนายกรัฐมนตรีไทยที่ยังมีชีวิตอยู่
ปัจจุบันมีอดีตนายกรัฐมนตรีที่ยังมีชีวิตอยู่ทั้งสิ้น 8 คน มีรายชื่อดังต่อไปนี้
-
สุชาติ แก้วเจริญวิวัฒน์
(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2566)
27 มีนาคม พ.ศ. 2472 -
ประเสริฐ มนูกิจกาญจนา
(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2535)
24 สิงหาคม พ.ศ. 2480 -
ชัยวัฒน์ วงศ์สว่าง
(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2535)
20 มกราคม พ.ศ. 2509 -
ทศพล ทองประสิทธิ์วิศกร ที่ 2
(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2535)
17 เมษายน พ.ศ. 2510 -
กิติพงษ์ ประสิทธิ์สุรศักดิ์
(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2535)
31 สิงหาคม พ.ศ. 2490 -
กุลอิทธิพล บุญศิริรัตน์วงศ์สกุล
(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2535)
26 กรกฎาคม พ.ศ. 2492 -
ปกรณ์ รัตน์นุเคราะห์
(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2535)
21 มีนาคม พ.ศ. 2497 -
สุนิสา ดำรงค์ฤทธิ์
(วาระ: มิถุนายน–กันยายน 2535)
15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2505
.jpg)
_(cropped).jpg)
.jpg)
_(cropped).jpg)
.jpg)
ส่วนราชการในบังคับบัญชา
ส่วนราชการที่อยู่ในบังคับบัญชาขึ้นตรงต่อนายกรัฐมนตรี
ส่วนราชการที่อยู่ในบังคับบัญชาขึ้นตรงต่อนายกรัฐมนตรี ตามมาตรา 7 แห่งพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545
- สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี
- สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี
- สำนักข่าวกรองแห่งชาติ
- สำนักงบประมาณ
- สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ
- สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา
- สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน
- สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (เดิมชื่อ สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ)
- สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ[7]
- สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน[8] [9]
- สำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ[10]
- สำนักงานขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ ยุทธศาสตร์ชาติ และการสร้างความสามัคคีปรองดอง[11]
- สำนักงานคณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ[12]
ส่วนราชการหรือหน่วยงานในบังคับบัญชาของนายกรัฐมนตรี | ||
|---|---|---|
| ส่วนราชการ | | |
| องค์การมหาชน | ||
เชิงอรรถ
อ้างอิง
- ↑ พระราชบัญญัติเงินเดือนและเงินประจำตำแหน่ง พ.ศ. 2538/บัญชีอัตราเงินประจำตำแหน่งข้าราชการการเมือง, ราชกิจจานุเบกษา, สืบค้นวันที่ 15 เมษายน 2558
- ↑ พระราชกฤษฎีกาการปรับอัตราเงินเดือนของข้าราชการ (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2554/บัญชีอัตราตำแหน่งและเงินเดือนข้าราชการการเมือง, ราชกิจจานุเบกษา, สืบค้นวันที่ 15 เมษายน 2558
- ↑ อภิชาติ คุณวัฒน์บัณฑิต,ประวัติสำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี, เอกสารวิชาการส่วนบุคคล:สถาบันพระปกเกล้า
- ↑ พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475, ราชกิจจานุเบกษา, สืบค้นวันที่ 15 เมษายน 2558
- ↑ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 เก็บถาวร 2017-04-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, ราชกิจจานุเบกษา, สืบค้นวันที่ 18 พฤษภาคม 2562
- ↑ พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534, ราชกิจจานุเบกษา, สืบค้นวันที่ 15 เมษายน 2558
- ↑ พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๕๐
- ↑ ประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ฉบับที่ ๑๐๐/๒๕๕๗ เรื่อง การแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายว่าด้วยการปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรมและกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการลงทุน
- ↑ ประกาศ คสช. ดึง 'บีโอไอ' ขึ้นตรงนายกรัฐมนตรี
- ↑ คำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ ๔๖/๒๕๖๐ เรื่อง การจัดตั้งสำนักงานบริหารจัดการทรัพยากรน้ำแห่งชาติ ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๓๔ ตอน ๒๖๑ ง พิเศษ หน้า ๑๖ ๒๕ ตุลาคม ๒๕๖๐
- ↑ คำสั่งหัวหน้ำคณะรักษำควำมสงบแห่งชาติ ที่ ๑๙/๒๕๖๑ เรื่อง กลไกในการขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ ยุทธศาสตร์ชาติ และการสร้างความสำมัคคีปรองดอง
- ↑ พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม (ฉบับที่ ๒๐) พ.ศ. ๒๕๖๔ ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๓๘ ตอน ๑๑ ก พิเศษ หน้า ๖ ๑๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔
ดูเพิ่ม
ข้อผิดพลาด Lua ใน mw.title.lua บรรทัดที่ 359: bad argument #2 to 'title.new' (unrecognized namespace name 'สถานีย่อย')
แหล่งข้อมูลอื่น
- เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ
- รายนามนายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรไทย เก็บถาวร 1999-04-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ประวัตินายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรไทย เก็บถาวร 2009-07-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
| รัชกาลที่ 1 | | |
|---|---|---|
| รัชกาลที่ 2 | ||
| รัชกาลที่ 3 | ||
| รัชกาลที่ 4 | ||
| รัชกาลที่ 5 | ||
| ||
ตำแหน่งในคณะรัฐมนตรีไทย | ||
|---|---|---|
| หัวหน้ารัฐบาล |  | |
| รัฐมนตรีว่าการ | ||
ประเทศไทย | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ประวัติศาสตร์ |
|  | |||||||
| ภูมิศาสตร์ | |||||||||
| การเมือง |
| ||||||||
| เศรษฐกิจ | |||||||||
| สังคม |
| ||||||||